Thursday, September 25, 2014

ਗੁਰਬਾਣੀ-ਉਪਦੇਸ਼


ਗੁਰੂ-ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬਾਣੀ,
ਪੜ੍ਹ-ਸੁਣ ਰੋਜ ਵਿਚਾਰੋ ।
ਜੋ ਜੋ ਸਮਝ ‘ਚ ਆਉਂਦਾ ਜਾਵੇ,
ਜੀਵਨ ਦੇ ਵਿੱਚ ਧਾਰੋ ।।
ਦੋ ਗੱਲਾਂ ਵੀ ਧਾਰਨ ਦੇ ਨਾਲ,
ਜੀਵਨ ਬਦਲ ਹੈ ਜਾਂਦਾ ।
ਐਵੇਂ ਨਾ ਬਸ ਗੱਡੀਆਂ ਲੱਦਕੇ,
ਭਾਰ ਨਾਲ ਹੰਕਾਰੋ ।।
ਤੋਤਾ ਰਟਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕੇਵਲ,
ਯਾਦ ਪਹਾੜੇ ਹੋਵਣ ।
ਜੀਵਨ ਰੂਪ ਸਵਾਲਾਂ ਖਾਤਿਰ,
ਬੁੱਧ ਵਿਵੇਕ ਚਿਤਾਰੋ ।।
ਰੱਟੇ ਲਾਵਣ ਨਾਲ ਤੇ ਬੰਦਾ,
ਮੰਤਰ ਹੀ ਮੰਨ ਬਹਿੰਦਾ ।
ਗੁਰਬਾਣੀ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਾ,
ਗਿਣ-ਮਿਣ ਕਦੇ ਉਚਾਰੋ ।।
ਗੁਰ ਬਾਬੇ ਦੇ ਪਾਠ ਸਦਾ ਹੀ,
ਸਮਝ ਸਮਝ ਕੇ ਪੜ੍ਹੀਏ ।
ਹਾਸਲ ਹੋਈ ਸਿੱਖਿਆ ਨਾ,
ਮੁੜ ਮਨ ਤੋਂ ਕਦੇ ਉਤਾਰੋ ।।
ਗੁਰਬਾਣੀ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਦੇ ਵਿੱਚ,
ਸਦਾ ਹੀ ਚੱਲਦੀ ਰੱਖਿਓ ।
ਐਵੇਂ ਨਾ ਬਸ ਕਰਮ-ਕਾਂਢ ਕਰ ,
ਪਾਕੇ ਭੋਗ ਵਿਸਾਰੋ ।।
ਗੁਰਬਾਣੀ ਤਾਂ ਹਰ ਬੰਦੇ ਦੇ,
ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਰੁਸ਼ਨਾਉਂਦੀ ।
ਪੜ੍ਹ-ਸੁਣ,ਧਾਰਨ ਕਰ,ਬਣ ਬਾਣੀ,
ਬਾਣੀ ਹੀ ਪਰਚਾਰੋ ।।
 (ਡਾ ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਬਰਸਾਲ ਸੈਨਹੋਜੇ)

Wednesday, September 24, 2014

ਵਿਰਾਸਤ !!


ਪਿਓ ਦਾਦੇ ਤੋਂ ਵਿਰਸੇ ਵਿੱਚ, ਅਣਮੋਲ ਖਜਾਨੇ ਪਾਏ ।
ਜਿਓਂ ਜਿਓਂ ਅੱਗੇ ਵੰਡਦਾ ਬੰਦਾ, ਵਧਦੇ ਦੂਣ ਸਵਾਏ ।।
ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਰਤਨ ਜਵਾਹਰ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਾ ਥਿਆਏ ।
ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਅੰਦਰ, ਗਿਆਨ ਗੁਰੂ ਰੁਸ਼ਨਾਏ ।।
ਜੇਕਰ ਜੱਗ ਨੂੰ ਸ਼ਬਦ ਖਜਾਨਾ, ਵਰਤਣ ਦੀ ਵਿਧ ਆਏ ।
ਰਲ-ਮਿਲ ਸਾਰੇ ਖਰਚਣ-ਖਾਵਣ, ਤੋਟ ਕਦੇ ਨਾ ਭਾਏ ।।
ਸਤ ਸੰਤੋਖ ਦੇ ਸੁੱਚੇ ਮੋਤੀ, ਥਾਲੀ ਵਿੱਚ ਸਜਾਏ ।
ਕਿਰਤ ਕਰਨ ਤੇ ਵੰਡ ਛਕਣ ਵੀ, ਨਿਰਸਵਾਰਥ ਪ੍ਰਣਾਏ ।।
ਦਿਆ, ਧਰਮ ਤੇ ਧੀਰਜ ਲੱਭਦੇ, ਨਾਮ ਨਾਲ ਨਸ਼ਿਆਏ ।
ਪ੍ਰੇਮ-ਮਾਰਗ ਦਾ ਗਿਆਨ ਕਰਾਉਂਦੇ, ਸ਼ਬਦ-ਵਿਚਾਰ ਟਿਕਾਏ ।।
ਮਿੱਠਤ, ਨੀਵੀਂ, ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ, ਜੋ ਜੋ ਪ੍ਰਾਣੀ ਖਾਏ ।
ਵਸ ਕਰ ਕੰਤ-ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਉਹ ਤਾਂ, ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਬਹਾਏ ।।
ਜੋ ਵੀ ਏਸ ਖਜਾਨੇ ਦੇ ਵਲ, ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਧਾਏ ।
ਸਾਗਰ ਚੋਂ ਦੋ ਘੁੱਟਾਂ ਭਰਕੇ, ਜੀਵਨ ਸਫਲ ਕਰਾਏ ।।
ਡਾ ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਬਰਸਾਲ (ਸੈਨਹੋਜੇ)
gsbarsal@gmail.com

Sunday, September 21, 2014

Saturday, September 13, 2014

Wednesday, September 10, 2014

ਬਹੁ-ਵਿਆਹ !!

ਬਹੁ-ਵਿਆਹ !!
ਕੁਲ ਦੁਨੀਆਂ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਦ ਔਰਤ ਦਾ ਤ੍ਰਿਸਕਾਰ ।
ਤਦ ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਮਾਰਿਆ ਨਾਹਰਾ 'ਜਨਣੀ-ਜਗਤ' ਪੁਕਾਰ ।।
ਮੰਦਾ ਕਿੰਝ ਆਖੀਏ ਉਸਨੂੰ ਭੁੱਲੜ ਜੱਗ ਦੇ ਲੋਕੋ ,
ਜਿਸ ਔਰਤ ਜਾਤੀ ਨੇ ਜੰਮੇ ਰਾਜੇ ਤੇ ਸਰਦਾਰ ।।
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋਕਾਂ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਅੰਦਰ ,
ਲਿਖਕੇ ਬਹੁ-ਚਲਿੱਤਰੀ ਔਰਤ ਕੀਤੀ ਰੱਜ ਖੁਆਰ ।।
ਕਦੇ ਔਰਤ ਨੂੰ ਜੁੱਤੀ ਆਖਿਆ ਕਦੇ ਕਿਹਾ ਬਘਿਆੜੀ ,
ਕਦੇ ਆਖਿਆ ਇਸਨੂੰ ਪਾਪਣ ਘੋਰ-ਨਰਕ ਦਾ ਦੁਆਰ ।।
ਕਦੇ ਆਖਿਆ ਔਰਤ ਸਭ ਨੂੰ ਮੰਜਿਲ ਤੋਂ ਭਟਕਾਉਂਦੀ ,
ਨੀਚ ਤੇ ਸ਼ੂਦਰ ਕਹਿ ਔਰਤ ਨੂੰ ਕਰਿਆ ਸੀ ਦੁਸ਼-ਕਾਰ ।।
ਧਨੀ-ਅਮੀਰਾਂ ਸਮਝ ਸੰਪਤੀ ਮਨ ਪ੍ਰਚਾਵੇ ਵਾਲੀ,
ਬਹੁ-ਵਿਆਹਾਂ ਦੀ ਰਸਮ ਚਲਾਈ ਸਮਝ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰ ।।
ਗਾਵਾਂ-ਮੱਝਾਂ ਵਾਂਗੂ ਜਿਹੜਾ ਵੱਧ ਔਰਤਾਂ ਰੱਖੇ,
ਓਸੇ ਨੂੰ ਸੀ ਵੱਡਾ ਗਿਣਦਾ ਨਾ-ਸਮਝ ਸੰਸਾਰ ।।
ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂਆਂ ਨੂੰ ਇੰਝ ਵੱਡਿਆਂ ਦੱਸਣ ਖਾਤਿਰ ,
ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਬਹੁ-ਮਹਿਲਾਂ ਵਾਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਪਰਚਾਰ ।।
ਗਿਆਨ ਵਿਹੂਣੇ ਸ਼ਰਧਾਵਾਨਾ ਬਿਨ ਗੁਰ-ਸ਼ਬਦ ਵਿਚਾਰੇ,
ਸੱਤ-ਬਚਨ ਕਹਿ ਸੀਸ ਨਿਵਾਕੇ ਕਰ ਲਿੱਤਾ ਸਵੀਕਾਰ ।।
"ਏਕ ਜੋਤ" ਤੇ "ਦੋਇ ਮੂਰਤੀ" ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਦੇ ਅੰਦਰ ,
ਔਰਤ-ਮਰਦ ਬਰਾਬਰਤਾ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਦਰਸ਼-ਦਿਦਾਰ ।।
ਇੱਕ ਨਾਰੀ ਸੰਗ ਗ੍ਰਹਿਸਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਔਰਤ ਦਾ ਸਨਮਾਨ,
ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਆਸ਼ੇ ਨੂੰ "ਗੁਰਦਾਸ" ਕਿਹਾ ਵਿਚਾਰ ।।
ਪਰ-ਨਾਰੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜੇਕਰ ਧੀ-ਭੈਣ ਨਾਂ ਦਿਸਦੀ,
ਗੁਰ-ਬਾਬੇ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਵਾਲਾ ਕਿੰਝ ਬਣੂ ਕਿਰਦਾਰ ।। 
ਬਹੁ-ਵਿਆਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਤੇ ਔਰਤ ਇੱਕ ਵਸਤ ਹੀ ਜਾਪੇ ,
ਬੰਦਾ ਵੀ ਬਹੁ-ਪਤਨੀ ਵਾਲਾ ਲਗਦਾ ਏ ਬਦਕਾਰ ।।
ਇੱਕੋ ਵਿਆਹ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੱਗ ਤੇ ਜੀਵਨ ਸੋਹਣਾ ਚਲਦਾ ,
ਮਜਬੂਰੀ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਅਗਰ ਦਲੀਲੋਂ ਬਾਹਰ ।।
ਇੱਕ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਔਰਤ-ਮਰਦ ਬਰਾਬਰਤਾ ਰਹਿ ਸਕਦੀ,
ਔਰਤ ਮਰਦ ਬਰਾਬਰਤਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ।।
ਗੁਰੂਆਂ ਨੇ ਖੁਦ ਮਾਡਲ ਬਣ ਜੋ ਜੀਵਨ ਜੁਕਤਿ ਬਣਾਈ,
ਉਸੇ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਸਭ ਨੂੰ ਆਖਿਆ ਬਾਰੋ-ਬਾਰ ।।
ਡਾ ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਬਰਸਾਲ (ਕੈਲੇਫੋਰਨੀਆਂ)